Staw kolanowy jest największym stawem w organizmie człowieka i jednocześnie najbardziej podatnym na kontuzje z powodu swojej skomplikowanej budowy. Staw ten tworzą końce stawowe kości udowej i piszczelowej. Wyróżniamy następujące przedziały kolana:
- staw rzepkowo-udowy
- przedział boczny stawu udowo-goleniowego
- przedział przyśrodkowy stawu udowo-goleniowego
Staw kolanowy to tzw. staw zawiasowy. Zachodzą w nim następujące ruchy:
- zginania i prostowania
- niewielka rotacja wewnętrza i zewnętrzna podudzia (tylko w przy kolanie zgiętym do 90 stopni)
O stabilności stawu decydują następujące elementy:
- odpowiednie dopasowanie powierzchni stawowych
W zależności od budowy anatomicznej i dopasowania się do siebie powierzchni stawowych, u jednych osób staw kolanowy będzie miał luźniejszą budowę (czyli mniejsze dopasowanie powierzchni stawowych), a tym samym większą skłonność do niestabilności, a u innych bardziej zwartą budowę (czyli lepsze dopasowanie powierzchni stawowych), dzięki czemu skłonność do niestabilności będzie mniejsza.
- aparat więzadłowy:
– 2 więzadła poboczne: piszczelowe (wewnętrzna strona kolana) i strzałkowe (zewnętrzna strona kolana)
– 2 więzadła biegnące wewnątrz stawu kolanowego: więzadło krzyżowe przednie i więzadło krzyżowe tylne
Więzadła krzyżowe łączą ze sobą kość piszczelową i udową.
– więzadło przednio-boczne
Według niektórych chirurgów więzadło przednio-boczne razem z więzadłem krzyżowym przednim pełni bardzo istotną rolę w stabilizacji rotacyjnej.
- mięśnie i ścięgna otaczające staw kolanowy (kompleks tylno-boczny), które poprzez odpowiednie napięcie stabilizują staw kolanowy
Do niestabilności stawu kolanowego może dojść wskutek uszkodzenia któregoś z elementów, np. uszkodzenia więzadła, zmiany kształtu powierzchni stawowych (w wyniku urazu lub zmian zwyrodnieniowych), jak również w wyniku dysfunkcji mięśni.